辽东桤木桦木科桤木属
Alnus sibirica Fisch. ex Turcz (Betulaceae)
6.辽东桤木(中国树木分类学)水冬瓜(东北)图版23:7-9
名称文献:Alnus sibirica Fisch. ex Turcz. in Bull. Soc. Nat. Moscou 11: 101. 1838; Kom. in Acta Horti Petrop 22: 57. 1903. et (фл. CCCP 5: 317. 1936; Callier ex Schneid., Ill. Handb. Laubholzk. 1: 133. 1904, 2: 891. fig. 557 f-h. 1912; Nakai in Bot. Mag. Tokyo 29; 47. 1915; 刘慎谔, 东北木本植物图志208. 图版76. 图1-4.图版78.图114. 1955; 中国高等植物图鉴1: 385. 图770. 1972.——Alnus hirsuta Turcz. in Bull. Soc. Nat. Moscou 11: 101. 1838; Koxn., (фл. CCCP 5: 318. Табл. 16. РИС. 4. 1936;刘慎谔, 文献同上208. 图版77. 图1-6. 图版78. 图115. 1955; Ohwi, Fl. Jap. 375. 1965. ——Alnus incana (L.) Moench var. hirsuta Spach in Ann. Sci. Nat. ser. 2. 15: 207. 1841. ——Alnus incana (L.) Moench var. sibirica Spach, l. c. ——Alnus incana (L.) Moench var. glauca Regel in Nouv. Mdm. Soc. Nat. Moscou 13 (2): 154. 1861. ——Alnus tinctoria Sarg. in Garden and Forest 10: 472. fig. 59, 1897. ——Alnus sibirica Fisch. var. oxyloba Schneid. l. c. 891. fig. 557 g. 1912.——Alnus sibirica Fisch. var. paucinervis Schneid. l. c. 891. fig. 557. h. 1912, ——Alnus sibirica Fisch. var. hirsuta Koidzumi in Bot. Mag. Tokyo 27: 144. 1913.——Alnus hirsute Turcz. var. sibirica (Fisch.) Schneid. in Sarg., Pl. Wils, 2: 498. 1916; 陈嵘, 中国树木分类学159. 1937; 胡先骕, 中国森林树木图志2: 53.图版20. 1948; Ohwi, l. c.
形态特征:乔木,高6-15(-20)米;树皮灰褐色,光滑;枝条暗灰色,具棱,无毛;小枝褐色,密被灰色短柔毛,很少近无毛;芽具柄,具2枚疏被长柔毛的芽鳞。叶近圆形,很少近卵形,长4-9厘米,宽2.5-9厘米,顶端圆,很少锐尖,基部圆形或宽楔形,很少截形或近心形,边缘具波状缺刻,缺刻间具不规则的粗锯齿,上面暗褐色,疏被长柔毛,下面淡绿色或粉绿色,密被褐色短粗毛或疏被毛至无毛,有时脉腋间具簇生的髯毛,侧脉5-10对;叶柄长1.5-5.5厘米,密被短柔毛。果序2-8枚呈总状或圆锥状排列,近球形或矩圆形,长1-2厘米;序梗极短,长2-3毫米或几无梗;果苞木质,长3-4毫米,顶端微圆,具5枚浅裂片。小坚果宽卵形,长约3毫米;果翅厚纸质,极狭,宽及果的1/4。
产地分布:产于黑龙江、吉林、辽宁、山东。生于海拔700-1500米的山坡林中、岸边或潮湿地,也有栽培。苏联西伯利亚和远东地区、朝鲜、日本也有。模式标本采自苏联外贝加尔东部。
功能用途:木材坚实,可作家具或农具。
图版23:7-9
《中国植物志》第21卷(1979)